Bob Dylan komt naar Nederland! Op 4 en 5 november staat hij in de AFAS Live. De prijzen zijn stevig: tussen de 117 en 163 euro.
Mooi essay over Superman van Daan Heerma van Voss. Ik las er gisteren ook een van schrijver Ray Bradbury, die de vraag opwierp: in the midst of these half-invented technologies, Superman falls from the sky. Why did we welcome him? Because Superman is us and we are Superman."
Paul Verhoeven is een levende legende. 87 jaar inmiddels, hoogbejaard en toch houdt hij die jongensachtige pretogen. Hij werkt aan een nieuwe film, Young Sinners, en bezoekt Frankrijk om promotie te doen rondom de vertaling van zijn biografie. Schrijver van die biografie, Rob van Scheers, reist met hem mee en tikt een reportage voor de Volkskrant.
In de game Death Stranding 2 kun je het hoofdpersonage Moby Dick of Frankenstein laten lezen. Dat levert enkele bespiegelingen of weetjes op over deze literaire klassiekers. Het zijn dit soort kleine dingen die de games van Hideo Kojima zo geweldig maken. Op dat moment dacht ik: laat ik mijn enthousiasme eens delen op Bluesky.
Maar daar ging het over Douwe Bob en Dilan Yeşilgöz. Het gaat al dagen over Douwe Bob en Dilan Yeşilgöz. En als het er niet over gaat, dan gaat het over andere brandhaarden in de wereld die niemand blust, maar die aan alle kanten worden opgepookt. Ik had er ineens geen zin meer in. Ik sloot de app en verwijderde hem van mijn telefoon.
Na mijn maand zonder sociale media is er wel iets veranderd, zoveel is wel duidelijk. De grootste verandering is dat ik vaker op zoek ga naar Het Mooie Web, dan dat ik wegzak in het zoveelste Twitterachtige meningenmoeras. Het maakt niet eens uit wie er gelijk heeft op Bluesky, want op Bluesky heeft iedereen gelijk. En iedereen staat machteloos.
Op Instagram voelen mensen zich al meer geroepen om dingen te delen waar ze gepassioneerd over zijn. Maar ook daar breng ik sinds mei een stuk minder tijd door. Ik kijk alleen de verhalen van accounts die me boeien en hoef ze niet langer allemaal af te vinken. Zolang ik niet op het Reels-tabblad kom, ben ik met een paar minuten weer weg.
Het liefst lees ik blogs en nieuwsbrieven. Niemand hoeft te scoren op zijn eigen nicheblog. Het is het leukst om stukken van mensen te lezen die ergens enthousiast over zijn. Ik laat me in de echte wereld ook liever inspireren dan dat ik dingen doe die energie kosten. Er moet ruimte zijn voor allebei, maar ik gun mezelf online voortaan iets meer lucht.
II.
Oasis is terug.
Nooit gedacht dat ik dat nog eens zou schrijven, maar Liam en Noel deelden het podium in Cardiff, dus het is echt waar. Ik heb na het eerste concert van de reünietour alles opgezocht wat ik kon vinden en heb het allemaal bekeken. De voorpret, de setlist — 23 nostalgische bangers, de video's van mensen die er waren, de recensies (het regende vijf sterren).
Vrijdag bekeek ik ook een ouder Oasis-optreden in het stadion van Manchester. Het zal in 2005 zijn geweest. De eerste paar minuten gaat al van alles mis. Gekkenhuis. Er zijn hekken doorgebroken en om een stampede te voorkomen moet dat eerst geregeld worden. In het publiek zie je her en der een paar mobieltjes filmen. Klaptelefoons met baggercamera's. Mooi tijdsbeeld. De wereld is compleet veranderd sinds Oasis uit elkaar ging.
Over drie weken zie ik de Gallaghers in Wembley, nog afhankelijk van allerlei factoren. We zitten tegen het dak van het stadion, aan de rand van het podium. Er hoeft maar een speaker verkeerd te hangen en ik zie zelfs de miniaturen op het podium niet. Hoe het ook moge zijn, één ding staat vast: er zal twee uur lang uit volle borst (en uit onze door bier gesmeerde kelen) worden meegezongen met die oneindige hits.
PS.
Het was in weinig Nederlandse media te lezen, maar Mark Snow is dood. Hij bedacht toch een van de meest herkenbare intro's uit de tv-geschiedenis, namelijk die van TheX-Files. Het spookachtige intro werd in de jaren negentig zelfs een hit. "Er gebeurt eigenlijk niets bijzonders in het nummer", zei hij er zelf ooit over. "Het blijft in A mineur, er wordt niet gezongen, er zijn geen drums of gitaren, en toch werd het een enorme hit. Dat is best bizar."
Ryan Gosling speelt de hoofdrol in Project Hail Mary. De ruimtefilm is gebaseerd op het gelijknamige boek van Andy Weir, wiens boek The Martian ook werd verfilmd. De regie is in handen van Phil Lord en Christopher Miller (The Lego Movie).
Ik lees Tat Tvan Asi, de bundel met zeer korte verhalen van A.L. Snijders. Daar geniet ik van, lees A.L. Snijders! Onderstaande komt uit Boosheid en verdriet, een lesje relativeren.
"Toen ik weer thuis was, lag daar een bericht over een dode kat die na een lang leven ordentelijk gestorven was. Zijn baas legde zich er wel bij neer, maar werd soms overvallen door korte momenten van hevig verdriet. Of ik daar woorden van troost voor kon vinden. Ik schreef: 'De kat is dood, jij hebt verdriet, de vogels zijn opgelucht.'"
Wat je kunt doen als je niet weet welke kleding je moet aantrekken op basis van het weer: een camera aan je huis hangen en afkijken bij wat andere mensen dragen. Dat is precies wat Riley Walz doet. Hij laat AI op straat meekijken en berekent dan hoeveel mensen lange broeken en jassen dragen en of ze een paraplu bij zich hebben.
Illustrator Christoph Niemann kijkt de opkomst van kunstmatige intelligentie in de bek. "Veel kunstenaars (ook ik), kunnen dagen, weken en zelfs maanden doen over het najagen van een concept", schrijft hij. "Alleen maar om er na de laatste versie achter te komen dat er een fout in het plan zat waardoor het resultaat waardeloos is. Is dat een onmisbaar deel van de artistieke reis? Of dwaze vorm van masochisme die door AI overbodig kan worden gemaakt?"
Je las blog №121, geschreven in de week van 30 juni tot en met 6 juli 2025. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag in je mailbox te ontvangen.
Portaal. Valvab ja valgustab III (2000), Tiit Pääsuke
I.
Generatieve AI maakt het zeer eenvoudig om op foto's de kleding van een persoon weg te halen. Ik schreef deze week een verhaal over dit soort nudify-apps voor NU.nl. Experts legden me uit dat het niet uitmaakt of het neppe naaktbeeld lijkt op de werkelijkheid. Het slachtoffer weet dat het niet echt is, maar zijn of haar omgeving niet. Daardoor is het voor kwaadwillenden een smerig middel om een ander te chanteren.
Tegelijkertijd las ik deze week het jeugdboek Fake! van Carry Slee. Dat gaat over een vriendengroep die uit elkaar wordt gedreven door fake news. Levi krijgt ruzie met Emiel en geeft hem een schop. Emiel rent weg en gaat in zijn eentje naar een vesting, waar hij uitglijdt, ongelukkig terechtkomt en in coma belandt. Op YouTube verschijnt een video waarin het lijkt alsof Levi Emiel in coma heeft geschopt. Het filmpje gaat viral en hoewel de inhoud niet klopt, gelooft niemand de onschuld van Levi. Met alle gevolgen van dien.
Ik ben opgegroeid met de boeken van Carry Slee, zoals Spijt! en Razend!. Nu heb ik al jaren niets meer van Slee gelezen, dit boek wist me als vanouds te boeien. Het is behoorlijk heftig wat de tieners meemaken. Er is sprake van intrige, spanning, verliefdheid en allerlei andere ingewikkelde puberthema's. Fake! slaat niet alleen op het nepfilmpje (waarvan ouders die meelezen zich ook kunnen afvragen: wat had ik geloofd als Levi mijn zoon was, mijn ogen of de woorden van mijn kind?). In verschillende verhaallijnen raken de personages verstrikt in problemen door vast te houden aan leugens.
Het is allesbehalve subtiel allemaal. Ik denk wel dat jongeren die dit verhaal beleven, beter zullen begrijpen dat zomaar iets delen op het internet grote gevolgen kan hebben. Een waarschuwing en een stukje voorlichting van Carry Slee, verpakt in een spannend verhaal. Het is te hopen dat de jeugd dit leest, dan blijven ze misschien wel uit de buurt van misbruiktools zoals nudify-apps.
II.
Ryan North schrijft met zijn huidige Fantastic Four-reeks mijn favoriete Marvel-serie van dit moment. Afgelopen week was hij in Utrecht voor Heroes Dutch Comic Con. Ik bracht mijn kopietje van het eerste nummer van zijn FF (op een mooie Alex Ross-variant cover) mee om hem te laten signeren. Het was mijn eerste keer op een Comic Con. Ik moet zeggen — de comics hebben op deze Comic Con niet de overhand. De internationale schrijvers en tekenaars stonden er ook wat verloren bij, terwijl massa's cosplayers voorbij schoven.
Dat gaf mij wel mooi de kans om rustig met North te kletsen. De lange Canadees was voor het eerst in Nederland en hij voelde zich hier als een vis in het water. "Ik voelde me niet lang, ik voelde me van normale lengte", schreef hij dit weekend in zijn nieuwsbrief. En onze fietspaden waren ook een openbaring. "In Canada, waar ik vandaan kom, moet je als fietser vechten voor een plekje op de weg."
Ik vertelde North dat ik zijn webcomic Dinosaur Comics als tiener al las, waarna hij in zijn tas rommelde en me een paar Dinosaur Comics post-its gaf. Daarna complimenteerde ik hem met zijn schrijfwerk voor Fantastic Four, waarvan nummer 33 net verschenen is. Die vormt het slot van de huidige reeks. Dan begint de nummering weer bij 1. Slim van Marvel, want volgende maand komt de nieuwe Fantastic Four-film in de bioscoop en dan kunnen mensen direct instappen in de comic.
North begon met gezonde spanning aan Fantastic Four. Het is toch een van de langst lopende series van Marvel. "Ik volg mensen zoals Lee en Kirby op", zei hij. Giganten. Ga er maar aan staan. "Mensen gaan je werk toch daarmee vergelijken, dus probeer ik mijn eigen ding te doen."
John Byrne, nog zo'n naam. Hij schreef een van Norths favoriete Fantastic Four-verhalen: Terror in a Tiny Town¹(nummer 236, verschenen in 1981). Voor North is dat hoe een FF-comic moet zijn. "Ik heb een paar keer een goed idee gehad, tot ik het begon uit te werken en dacht: wacht even, dit is gewoon een variant op Terror in a Tiny Town."
North wordt door fans gewaardeerd, maar is bij Marvel een vreemde eend in de bijt. De verhaallijnen van Marvel-helden kunnen eindeloos doorgaan, maar de Fantastic Four-verhalen van North kun je vrijwel allemaal op zichzelf staand lezen. "Ik zou niet eens weten hoe ik een lang verhaal moet schrijven", zei hij. "Ik had tien verhalen bedacht voor tien losse comics. Daarna zou ik wel ontslagen worden en daar zou ik vrede mee hebben. Maar ik ben er nog steeds. Ik heb net een contract getekend voor nog eens zes comics. Dus het komende jaar ga ik er in elk geval mee door."
PS.
Het nieuwe album van Sef is uit: lieve monsters. Ik hou ervan als artiesten niet blijven stilstaan en deze plaat klinkt dan ook weer heel anders dan zijn vorige. Met meer ruimte voor filters en elektronica. Komende dagen eens luisteren of het ook allemaal uit de verf komt. Voorlopige favorieten: ruimte/tijd, oeps, lieve monsters (en het laatste stukje van hel).
In de jaren zeventig schreef Bob Dylan een kaartje naar Barbra Streisand. "In een kinderachtig handschrift schreef hij met verschillende kleuren krijt zijn vraag: 'Wil je met me zingen?'", herinnert Streisand. "Ik dacht, 'Wat moet ik in godsnaam met Bob Dylan zingen?'" Vijftig jaar later is het toch gebeurd. Dylan koos de Amerikaanse klassieker The Very Thought Of You en samen namen de tachtigers een mierzoete versie op. Luisteren om het te geloven.
Wes Anderson nam een lollige nieuwe reclame op voor het onbetaalbare pennenmerk Montblanc. Met onder meer Rupert Friend en Michael Cera (en Sandstorm van Darude, ja, echt).
¹ In Terror in a Tiny Town ontmoeten we de Fantastic Four die een burgerlijk leven zonder superkrachten leiden. Ze leven in een idyllisch stadje waar niets aan de hand lijkt, tot de FF-leden 's nachts worden geplaagd door vreemde dromen die met elkaar overeenkomen. Uiteindelijk blijkt dat onze helden gevangen gehouden worden in een illusie van de Puppet Master. De mooiste plaat is die van Doctor Doom, die levensgroot boven de stad torent. Maar ook een ander paneel maakte indruk op North: "Reed Richards snijdt in dit verhaal zijn polsen door om zijn theorie te bevestigen. Dat maakte diepe indruk toen ik het destijds las." Ik vraag me af of Marvel zoiets nu nog zou toestaan.
Je las blog №120, geschreven in de week van 23 tot en met 29 juni 2025. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag in je mailbox te ontvangen.
