Wise Guy is een documentaire van twee afleveringen over The Sopranos. Dat is een aanrader voor iedereen die nog eens herinneringen aan de fantastische serie wil ophalen. De docuserie is opgehangen aan bedenker David Chase en laat op zie manier mooi zien hoe Chase zijn eigen leven aan de maffiafamilie uit New Jersey spiegelde. Ook in de montage worden realiteit en fictie slim met elkaar verweven. Met volop archiefbeeld en achter de schermen-materiaal.
Chase zat al jaren in de tv-wereld voordat hij The Sopranos maakte. Voor de HBO-serie wilde hij conventies omver trappen. The Sopranos zag er filmischer uit dan andere series, het was bij tijd en wijlen gewelddadiger. Edie Falco, die Carmela Soprano speelt, denkt dat dat toen beter kon dan nu. "Je kon de grens opzoeken zodat mensen zich ongemakkelijk voelden", zegt ze. "Zonder enige waarschuwing. Het gaat erom dat je mensen wil verrassen en ze ongemakkelijk wil laten voelen en ze leren om daarmee om te gaan. Dat is het leven, mijn vriend. Je wordt niet eerst gewaarschuwd als er iets ergs gebeurt.
Falco is geen fan van trigger warnings. Als we met alles en iedereen rekening hadden moeten houden, was The Sopranos nooit zo goed geworden, lees je in deze documentaire wel vaker tussen de regels. Er zijn mensen gekwetst tijdens het maken van de serie. "Ik werd wel eens boos", zegt Chase. "Want niemand in het schrijversteam verzon iets. Misschien omdat ik vaak nee zei tegen hun ideeën."
Ik weet niet of Chase een fijn persoon is om mee te werken. Maar hij had wel duidelijk het laatste woord en er zijn schrijvers met ruzie vertrokken. Best interessant hoe de documentaire hiermee omgaat. Acteurs beamen dat ze veel druk en weinig vrijheid ervoeren. Maar dat maakte de show beter, zeggen ze. "Hij legde de lat zelf het hoogst", zegt Chris Albrecht, oud-HBO-directeur. "Hij was nooit tevreden."
Er werd Champions League gespeeld, zeg maar.
James Earl Jones zat niet fysiek onder het masker van Darth Vader, hij gaf hem wel zijn dreigende geluid. Met zijn diepe, dreigende stem werd het personage geloofwaardig dat talloze planeten in een sterrenstelsel hier ver vandaan schrik aanjoeg.
De stem van Darth Vader blijft achter. Een paar jaar geleden doneerde Jones zijn opgenomen stemgeluid aan het Oekraïense bedrijf Respeecher. Met behulp van kunstmatige intelligentie kan het kenmerkende geluid van Darth Vader blijven bestaan - zonder het acteren van Jones.
Jones was daarmee een van de eerste acteurs die toestemming gaf om een AI-model te trainen met zijn stem. Misschien wel passend, voor een personage dat toch al half-mechanisch is, schreef Vanity Fair in 2022. Hartstikke science fiction ook.
AI-Vader was al te horen in de serie Obi-Wan Kenobi. Wat de toekomst van Darth Vader brengt is nog onduidelijk. Maar gezien Disney graag oude Star Wars-helden opvoert, is het niet ondenkbaar dat we nieuwe zinnen van de schurk te horen krijgen die nooit door Jones zijn uitgesproken. De echo van een geest.
In het Star Wars-universum zijn dode acteurs vaker tot leven gewekt met de computer. Carrie Fisher als Princes Leia in The Rise of Skywalker bijvoorbeeld. Of Peter Cushing als Grand Moff Tarkin in Rogue One. En een digitaal verjongde Luke Skywalker verscheen in The Book of Boba Fett en The Mandalorian. Zelfs overleden personages kunnen dankzij The Force terugkeren in Star Wars-films, als blauwe schimmen. Disney kan oneindig lang door. Misschien moeten ze dat niet doen. Ik geloof meer in het definitieve afscheid.
Het houdt niet op met fijne muziekreleases, want Eefje de Visser heeft haar nieuwe album uit. Heimwee hoor je melancholische nummers waarin ze over woorden zingt als dromen, kronkelen, zoemen en wolken. Als je Eefje de Visser luistert, voelt het alsof je zweeft. Ik kan er niets anders van maken.
Met de eigenaar van platenzaak Plato in Utrecht (sinds kort in een mooi en ruimer nieuw pand op de Voorstraat) had ik het over gekleurd vinyl. Heimwee is op zwart en wit vinyl te koop. Vrijwel alle nieuwe releases verschijnen in meerdere kleuren. Ik heb Fontaines D.C. in het knalroze. Vaak worden gekleurde platen in een lagere oplage gedrukt. Muziekpuristen zijn er niet altijd fan van. De kwaliteit van gekleurd vinyl zou wat minder zijn.
Third Man Pressing, onderdeel van Jack Whites onafhankelijke platenmaatschappij Third Man Records, schrijft dat gekleurd vinyl iets meer ruis oplevert. "Maar het klinkt alsnog geweldig", schrijft het bedrijf. Zwart blijft de standaard.
Maar ook zwart is gekleurd, zegt Plato-baas Willem: "Vinyl is van zichzelf transparant. Vroeger werd het met carbon zwart gemaakt om het materiaal harder te maken." Je draait gekleurde platen met een slechte naald dus misschien wat minder snel grijs. Maar in audiokwaliteit zijn de verschillen minimaal. "Je moet wel heel goede apparatuur hebben om het verschil te horen", zegt De Vries. "Maar transparant vinyl geeft het helderste geluid."
PS.
Marcel van Roosmalen schreef eerst reportages, kreeg daarna tv-programma’s en maakt nu een tv-programma over de reportage. De cirkel is rond, kun je zeggen. Van Roosmalen op Reportage is een wat lastig format: een making of van een reportage die er nooit komt. Van Roosmalen bezoekt het Tata Steel Chess Tournament en de Dutch Open Darts.
Je ziet alles wat normaal gesproken uit tv-reportages wordt geknipt: de autorit naar de locatie, wachten op een perswoordvoerder en de gesprekken tussen de interviews door. "Het gaat mij om de saaiheid", zei de presentator deze week bij WNL. "Dat zegt meer over het werkelijke leven." Heerlijke cringe-tv.
Hoe kun je geld verdienen met bloggen? Ik maak me geen illusies en al helemaal niet na een bezoek aan deze geweldige webpagina, die je meesleurt naar de diepe, donkere krochten van de online advertentiemarkt. Lezen op desktop is geloof ik het beste.
Wat als de millenniumbug een robotapocalypse had ontketend? Dan zou je zoiets krijgen als Y2K, een nieuwe horrorkomedie uit de stal van productiemaatschappij A24, waarvan de trailer er alvast prettig gestoord uitziet.
De Amsterdamse kledingwinkel Patta bestaat twintig jaar. Ik ben groot fan van hun samenwerkingen met Nike. Dat deden ze voor het eerst in 2009 en dat leverde de Chlorophyll op, een Air Max 1-model in het groen met wit. Ter ere van dit jubileum werd die schoen opnieuw uitgebracht (binnen no-time stijf uitverkocht).
Patta is sowieso een mooi merk, ontstaan vanuit de hiphopcultuur. Een paar jaar terug roemde Peter Leferink van het Amsterdam Fashion Institute merken als Patta nog omdat ze jongeren weten aan te spreken die zich niet gehoord voelen. "De modewereld is behoorlijk wit", zei hij. "Merken als Patta en Daily Paper laten een realistisch en divers straatbeeld zien." Patta-oprichters Edson Sabajo & Guillaume Schmidt waren twee jaar terug te gast in de podcast Yous & Yay: New Emotions om te praten over hun werk, muziek, netwerken en nog veel meer.
Adult Swim verfilmt de bekende horrormanga Uzumaki van schrijver Junji Ito. Het gaat over een stadje aan de kust van Japan, dat tot waanzin wordt gedreven voor een mysterieuze spiraalvorm. De animé blijft stilistisch dicht bij de manga, zo te zien. In zwart-wit en lekker veel arcering.
Ik lees op dit moment Het Archief van Thomas Heerma van Voss, over een redacteur van een literair tijdschrift die zich probeert vast te klampen aan een wereld die steeds verder verdwijnt. Zoals uitgever Das Mag (dat ooit zelf het literaire tijdschrift Das Magazine uitgaf) schrijft: een ode aan de niche, aan rituelen en aan het onvermoeibaar vasthouden aan de dingen die, zinvol of niet, het leven de moeite waard maken.
Ik vond de documentaire To The End (nu in de bioscoop) een mooi portret van muzikanten die altijd op de grenzen van hun kunnen geleefd hebben en nu merken dat ze ouder worden. We volgen de bandleden van Blur in aanloop naar hun concert in het Wembley-stadion, het hoogtepunt van hun carrière. Daarvoor maakten ze een nieuw album: The Ballad of Darren. Albarn stopte daar veel van zichzelf in, niet voor niets barst hij in huilen uit als ze de liedjes voor het eerst terugluisteren. Die man leeft voor muziek (en sleurt de rest van de band daar met frisse tegenzin in mee).
Dit is een goede analyse over Facebook-baas Mark Zuckerberg. Schrijver Casey Newton was aanwezig bij de live-opname van podcast Acquired, waar Zuckerberg werd geïnterviewd. Hij voelde zich er op zijn gemak, schrijft Newton. "En dat leidde hem tot iets wat hij bijna nooit en public doet: reflecteren."
Zuckerberg maakt de laatste tijd een metamorfose door. Hij laat zijn haar groeien, is meer uitgesproken dan voorheen. Hij draagt een zelfontworpen shirt waarop in grote Griekse letters 'leren door te lijden' staat geschreven. Hij heeft steeds minder zin om zich te verontschuldigen voor de fouten die zijn bedrijf maakt. En dat baart Newton toch enige zorgen, gezien de machtspositie van Zuckerberg en Meta.
Je las mijn weblog van 9 tot en met 15 september 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.
