De eerste Godzilla-film verscheen in 1954, negen jaar na de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki. Door kernproeven die na de Tweede Wereldoorlog werden uitgevoerd, kwam Godzilla vanuit de diepe oceanen tot leven. De uitvinding van atoombommen heeft letterlijk een monster geschapen kun je zeggen. Het wonderlijke is dat Godzilla (de Japanse naam Gojira vind ik nog mooier) in de loop der jaren van een Japans trauma tot iconisch nationaal figuur is gemaakt.
Godzilla Minus One verscheen vorig jaar en is waarschijnlijk de beste Godzilla-film tot nu toe. Over hoofdpersoon Koichi, een kamikazepiloot die een smoes bedacht waardoor hij zich niet te pletter hoefde te vliegen. Als hij na de oorlog terugkeert, treft hij puinhopen aan en is niemand blij hem te zien. Zijn 'laffe' daad heeft gezorgd dat er nu veel doden zijn, zo wordt hem gezegd. Hij moet met die last zien te leven en met zichzelf proberen in het reine te komen. Die kans krijgt hij als Godzilla het op Tokio heeft gemunt.
Ik zag Godzilla Minus One in zwartwit, hij is er ook in kleur. Maar deze versie werkt erg goed, al was het maar omdat hij daarmee meer op het origineel uit 1954 lijkt. Er zit zelfs muziek uit die eerste film in. Het hoogtepunt is Godzilla's aanval op Tokio. Nooit zag een verwoesting van het monster er zo imposant uit. Je voelt het gewicht van zijn staart die door de gebouwen beukt en de impact van het logge monster dat door de straten loopt.
De Tweede Wereldoorlog wordt nooit vergeten. Koichi wordt gevraagd wanneer zijn oorlog er eindelijk eens op zit. Want een oorlog kan officieel dan wel afgelopen zijn, wanneer verdwijnt de strijd uit de hoofden van mensen die het hebben meegemaakt?
Een mededeling van huishoudelijke aard
Ik ben de komende weken met mijn vriendin in Japan. We reizen van Tokio via het Kawaguchimeer en Matsumoto naar Kyoto en Osaka en vliegen daarna vanuit Tokio weer terug naar Amsterdam. Ik ga mijn best doen om te blijven bloggen, maar ik weet nog niet helemaal in welke vorm. Ja, het wordt een reisverslag met mooie foto's. Dat sowieso.
In The Roads to Sata beschrijft Alan Booth (1946-1993) een deel van Japan dat ik waarschijnlijk niet zal zien. In 1977 reisde de Brit, die in Tokio woonde, te voet van het noordelijkste naar het zuidelijkste punt van Japan. Zo'n 3.300 kilometer in 128 dagen. Het leverde dit verslag op, waarin hij met name buitengebieden en gesprekken met Japanners beschrijft. Booth slaapt tijdens zijn tocht in ryokans (lokale herbergen) en wordt daar vaak geweigerd als gaijin (buitenlander). De Japanners hebben meestal geen zin in taalbarrières, al spreekt Booth vloeiend Japans.
De dagen en verslagen van Booth zijn repetitief, maar nooit saai. Dat is al een kunst op zich. Hij schrijft zonder te benoemen. Of zoals iemand op Goodreads het zegt: "Het boek is grappig zonder grappen, triest zonder tragedie en mooi zonder romantiek".
Op een gegeven moment komt Booth aan in Hiroshima. Een man volgt hem door het gebouw en zegt op een gegeven moment onterecht: 'Jouw land heeft dit aangericht'. Je voelt de radeloosheid en het ongemak van een westerling in Hiroshima, nog geen dertig jaar na de bom. Het was een ander soort Japan dan nu. Zelfs als Booth wel door de steden was gewandeld die ik binnenkort bezoek, zou ik niet hetzelfde aantreffen. Buitenlanders zijn geen curiositeit meer, eerder een plaag.
Afgezien van een tijdsdocument en een bijzonder reisverslag schrijft Booth niet alleen met respect voor de Japanse cultuur, maar ook op een typisch Britse manier (met humor).
"Look, it's a Frenchman!", said one little boy to his schoolfriends with an assurance that worried me for several days.
Uiteindelijk zegt Booth niet wijzer te zijn geworden van de reis. Een Japanse man zegt bij het besluiten van het boek dat je het land niet leert kennen door er doorheen te lopen, met mensen te praten of door het te observeren. Het is namelijk onmogelijk om Japan te begrijpen.
PS.
Oef, een behoorlijk toondove reclame van Apple. Bij het aankondigen van nieuwe iPads worden muziekinstrumenten samengeperst tot een tablet. Apple wil laten zien hoe handig de iPad is voor kunstenaars, maar de advertentie kun je ook precies andersom interpreteren. Als een dystopisch beeld, een verwoesting van traditionele kunstvormen. Sebastiaan de With (maker van camera-app Halide) schrijft dat vooral de Japanse reacties hem interesseren vanwege hun idee van tsukumogami, het idee dat creatief gereedschap bezield is. "Ze vernietigen is dan echt kwaadaardig."
Blur komt met een documentaire over hun reünie voor het album The Ballad of Darren. Mooiste uitspraak uit de trailer komt van Damon Albarn: "Success will mess you up far more than failure". Geruststellend idee is dat. Spinvis heeft een eigen variant: "Verliezen is goed, het geeft je meer dan winnen ooit doet".
Je las mijn weblog van 6 tot en met 12 mei 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.
