top of page
ree
Bloemstudie (1874), Carel Adolph Lion Cachet

I.

Een heerlijke aflevering van de podcast Op de vijfde rij van Cesar Majorana, waarin hij op zoek gaat naar de verdwenen soundtrack voor de film Spoorloos (1988) van regisseur George Sluizer.


Henny Vrienten was na jarenlang Doe Maar wel even klaar met ska. Voor Spoorloos trok hij een synthesizer uit de kast en maakte hij een soundtrack van een halfuur waarmee hij de thriller naar een hoger niveau tilde. Het kan bijna niet anders dan dat de muziek heeft bijgedragen aan de mening van Stanley Kubrick over de film. Dat hij Spoorloos de engste film noemde die hij ooit had gezien, is geen geheim.


Maar de soundtrack voor de filmklassieker staat op geen enkele muziekdienst. Op YouTube vind je slechts één nummer. De muziek is niet uitgebracht op cd of vinyl. De meeste Nederlandse soundtracks, zeker van oudere films, zijn simpelweg verloren gegaan. Majorana probeert te achterhalen of er niet tóch ergens nog opnames van Spoorloos zijn dat levert een heerlijke podcast op. Met mooie anekdotes over de film zelf, over Sluizer en over Vrienten.


Een opgepoetste versie van Spoorloos draait overigens nog (heel even) in de betere filmhuizen. Doe er je voordeel mee. Het is een ijzersterke film, gebaseerd op het boek Het Gouden Ei van Tim Krabbé, over het goed en kwaad en koste wat kost willen weten in welk kamp je zit.




II.

Een prettige tip van de stripwinkeleigenaar: Luchtwegen, een boek van Étienne Davodeau, Joub en Christophe Hermenier. Over Yvan die vijftig is geworden en tot overmaat van ramp zijn ouders en baan verliest.


Dan maar een tijdje gaan piekeren in het besneeuwde Jura-gebergte, waar hij in een huis van een oude vriend mag blijven. Yvans andere vrienden en zijn kinderen zijn ver van hem vandaan, met hun levens die wel op de rit staan. In de sneeuw zwelgt Yvan wat in zelfmedelijden terwijl hij verlangt naar de zorgeloosheid uit zijn jeugd.


Gewoon de dagen volgen van een man die mijmert en die de tragiek van het alledaagse doorleeft. Dat klinkt niet heel spannend en dat is het ook niet, maar tussen de lijnen gebeurt van alles. Een semi-autobiografische strip zoals ik 'm graag heb.


ree


III.

Hier is mijn idee voor een Black Mirror-aflevering, gebaseerd op een bericht dat ik op X las. Dave Maasland van cybersecuritybedrijf ESET deelde ChatGPT-voorspellingen van de eerste speelronde op het EK. De computer zit er flink naast. Maar, dacht ik ineens, wat nou als AI straks wedstrijden plotseling hypernauwkeurig blijkt te voorspellen?


Welkom in het jaar 2036. Er wordt weer een EK gespeeld. Een ChatGPT-achtig programma heeft de uitkomsten van de eerste speelronde voorspeld. Vroeger viel die eer aan octopussen, cavia’s en olifanten, maar de dieren verloren hun banen aan AI. En nu blijkt: de computer voorspelt niet alleen de wedstrijden correct, maar benoemt ook de doelpuntenmakers.


We volgen de speler die, volgens de voorspelling, in de finale van het EK 2036 het winnende doelpunt scoort én de doelman die de bal door laat. Gedurende het toernooi verbaast de wereld zich steeds meer over de bizarre voorspellingen. Het voetbalspel verandert erdoor. Bepaalde spelers krijgen constant de bal omdat zij de aangewezen doelpuntenmakers zijn. Trainers stellen bankzitters op als de AI voorspelt dat zij gaan scoren. Verliezende teams zijn bij voorbaat kansloos. Leven we dan toch in een Matrix-achtige simulatie? Of hebben we te maken met een vorm van manifesteren en psychologische spelletjes? Hoe dat afloopt in de EK-finale is even verrassend als schokkend... in Black Mirror: Computer Says Goal.



PS.

Dit zijn de eerste beelden van Nosferatu, de Dracula-verfilming van regisseur Robert Eggers. Daar heb ik hoge verwachtingen van, zijn eerdere films The Witch en The Lighthouse zijn geweldig.



Ik ben gefascineerd door de website One Million Checkboxes, gemaakt door Nolen Royalty. "Ik maak rare dingen voor het internet", schrijft hij op zijn site. In dit geval is dat rare ding een pagina met een miljoen vakjes. Die kun je met een muisklik aan- en uitvinken. Anderen kunnen eerder gevinkte vakjes uitvinken en vice versa. Een half miljoen mensen hebben zich al in de strijd gestort tussen Team Wel Vinken en Team Niet Vinken.



Elizabeth Lopatto van The Verge steekt haar mening over Perplexity niet onder stoelen of banken. Perplexity is een model dat voor jou naar antwoorden op al je vragen zoekt. Dan hoef je dus niet, zoals (nog) op Google gebeurt, door te klikken naar andere sites. Lopatto noemt dit vampierengedrag: Perplexity zuigt het werk van anderen leeg en gaat ermee aan de haal. "In AI, it’s seeing just how much unethical shit you can get away with."


Waarom bedacht niemand eerder een dirigeergame voor virtual reality? Voelt volstrekt logisch. Maestro is naar mijn weten de eerste.




Podcastserie Search Engine eindigt het seizoen met een fantastisch tweeluik over de Berlijnse club Berghain. Waarom kwamen de Amerikanen Chris en Dan niet langs het strenge deurbeleid?



De Nederlandse podcast Een Geanimeerd Gesprek sprak Melise de Winter, de stemactrice van Shin Chan. De serie zou vandaag de dag echt niet meer kunnen, denkt ze.



Fijn online pixelspelletje: Woodworm. Je speelt een houtworm dat stukken hout wegvreet om een figuur te maken.


De trailer voor Heretic, een horrorthriller uit de stal van A24. Van regisseurs Scott Beck en Bryan Woods (A Quiet Place). Twee meisjes verkondigen het woord van God aan de deuren, tot ze binnenstappen bij mega-engerd Hugh Grant.




Fijne platen deze week! Bad Cameo is nieuw album van James Blake, samen met Lil Yachty. De nummers In Gray, Bad Cameo en Missing Man zijn mijn voorlopige favorieten.


En een nieuwe EP van Wilco. Op Hot Sun Cool Shroud staan zes nieuwe nummers. Op Livid wordt een minuutje lekker geragd, dat hoor je ze niet vaak doen. Verder is het weer lekker wegzakken in de typerende Wilco-americana.


Je las mijn weblog van 24 tot en met 30 juni 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

ree

Jan Cremer heeft altijd de drang gehad om te ontsnappen, zei hij een paar jaar terug in de podcast Ervaring voor Beginners van Theo Maassen. In zijn jeugd versleet hij scholen, daarna banen. Hij reisde de wereld rond en maakte doldwaze avonturen mee, als we het mogen geloven samen met de groten der aarde. Ondertussen leerde hij schilderen en schrijven.


Toen hij begin twintig was, werd Cremer in een klap bekend met zijn controversiële autobiografische roman Ik Jan Cremer. De schrijver noemde zijn boek al een bestseller voordat hij überhaupt verschenen was, maar die belofte maakte hij waar. Een jaar of veertig later las ik als puber Ik Jan Cremer. Het juiste moment om zo'n boek te lezen. Ik begon mij op dat moment te interesseren in boeken als On the Road van Jack Kerouac en The Catcher in the Rye van J.D. Salinger. In Nederland had (en heb) je alleen het werk van Cremer in dezelfde categorie.


"Je kunt er in je leven voor kiezen een zandkorreltje te zijn in de woestijn", zei Cremer tegen Maassen. "En als het leven voorbij is weggeblazen te worden in die woestijn. Je kunt er ook voor kiezen om je ijzeren hoef in de aardkorst te stampen. Dat laatste doe ik dus."


Cremer ontsnapte deze week definitief op 84-jarige leeftijd. De afdruk van zijn hoef blijft in de aarde achter.




Butterflies is een Instagram-achtige app waarvan de meeste gebruikers niet bestaan. Die personages zijn verzonnen door AI, op basis van een paar regels tekst van echte mensen. Zodra ze zijn gemaakt, begint hun virtuele leven. Ze plaatsen foto's, liken die van anderen en ze reageren op elkaar.


Dat moest ik natuurlijk proberen. Mijn personage heet Bonko Starr. Hij is een rockster met een opvallende snor en een hart van goud. Hij is succesvol, zie ik aan zijn foto's. Met een glitterjas en make-up op speelt hij voor volle arena's. "Weet je nog dat ik een onvergetelijk optreden gaf in Wembley?", vraagt mijn AI-rockster in alle bescheidenheid aan zijn volgers. "Het voelde alsof ik een paar uur lang het universum in mijn bezit had. Hoera voor mijn ongeëvenaarde muzikale genialiteit en het wildste publiek ooit!"

ree

Binnen een mum van tijd stromen de likes binnen van andere personages die niet bestaan. Ze blijven allemaal in hun rol als ze reageren. Een hond met de naam Barkley Barker noemt een foto 'paw-some' en nodigt Bonko Starr uit voor zijn podcast. Waarom de rockster waarschuwt dat niet iedereen zijn levensstijl aankan. "Daar is een speciaal ras voor nodig". Oh man, AI-humor.


Butterflies staat nu al vol met bizarre AI-plaatjes en accounts die gebaseerd zijn op bekende personages uit de popcultuur. Han Solo, Tony Stark, Freddie Mercury, Doctor Who, Max Verstappen: ik heb ze allemaal al gezien. Het idee is dat echte mensen kunnen reageren en liken, maar ik heb ze niet gezien. Of ik zie het verschil al niet meer. Het netwerk voelt leger dan leeg.


Op Instagram vind je ook AI-influencers, maar daar zijn ze in de minderheid. Op Butterflies is het andersom. Misschien biedt de app een kijkje in de toekomst en raken andere socialemediaplatforms uiteindelijk overspoeld door dit soort personages. Doneer sociale media maar aan AI, dan gaan wij met z'n allen weer wat leuks doen.




Ik ben opgegroeid met de verfilming van rockopera Jesus Christ Superstar. Mijn ouders hadden de muziek op vinyl, inmiddels staat die plaat bij mij in de kast. Rond Pasen wil ik hem nog wel eens (on)ironisch draaien.


In Nederlandse theaters is dit jaar een musicalversie te zien, geregisseerd door Ivo van Hove, met rollen voor onder anderen Jeangu Macrooy (Jezus) en Lucas Hamming (Judas). Nu ben ik doorgaans niet zo van musicals in het theater, maar deze is geslaagd. Al was het maar om een stukje jeugdsentiment live te zien. Als iemand die Macrooy alleen van het Songfestival kent, verraste het me hoe goed hij de rol van Jezus Christ draagt. Zowel in acteren als in zang. De nummers staan nog altijd als een huis, maar ze zijn niet makkelijk.


Het helpt tegelijk dat Van Hove het verhaal op een erotische en brute manier durft te vertellen. Er gaan kleren uit, we zien hoe zweepslagen sneeën achterlaten op de rug van Jezus. We zien hoe hij gestoken wordt door een mes. Misschien zijn deze beelden juist wel intenser omdat er nauwelijks decor is.


Als Jezus uiteindelijk gekruisigd wordt, komt er geen echt kruis het podium op. Het alternatief is effectiever. De met bloed besmeurde tegenspelers van Macrooy tillen hem op terwijl hij zijn armen spreidt. Iedereen heeft schuld aan zijn dood en wij weten dat hij voor hen sterft. Hij eindigt alleen in de regen, in een warm geel licht, terwijl de bekende muziek zijn climax bereikt. Mooi beeld, aanrader.




PS.

Infinanana is een online randomizer die fragmenten uit YouTube-video's achter elkaar plakt, waarin Paul McCartney het einde van Hey Jude zingt. "Het voelt altijd alsof er geen einde aan dat nummer komt", schrijft de maker. Op deze manier komt dat einde er ook nooit. Stiekem een heerlijke manier om al die live-fragmenten te bekijken.



Ed Sheeran blijkt een voorbeeld als het gaat om minimalistisch telefoongebruik. Hij heeft al jaren geen telefoon meer en gebruikt alleen een iPad waarmee hij eens per week door zijn mail gaat. Afstand doen van zijn smartphone geeft hem de ruimte om zich te vervelen en nieuwe liedjes te verzinnen. "Er is nog nooit iets creatiefs ontstaan door de hele tijd online met elkaar verbonden te zijn", zegt hij. "Verveling doet mensen aan een iPhone denken."



Abel en Sef maken zich druk over de staat van de wereld. Hun album IJsland is bijna een vervolg op Sefs plaat Ik zou voor veel kunnen sterven maar niet voor een vlag. Zijn maatschappijkritiek klinkt in samenwerking met Abel nog harder en minder gefilterd. De mannen zijn vernieuwers, in denken en in muziekmaken. De nummers zijn kort, bijna als een mixtape. Ze hebben weinig ruimte nodig om een punt te maken. "Begrijp je wat ik níét zeg?", vraagt Abel.




Techcrunch stipt een fijn vraagstuk aan. Hoe maak je een logisch en herkenbaar logo voor kunstmatige intelligentie? "AI doet alles maar niemand weet hoe het eruit ziet", schrijft Devin Coldewey. Een logo is nodig, zodat mensen weten dat ze in een oogopslag met AI te maken hebben. Techbedrijven kiezen voor abstracte vormen en vriendelijke kleuren, maar niemand die ze voor het eerst ziet zal zeggen: AI!


Je las mijn weblog van 17 tot en met 23 juni 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

ree

Vorig weekend stond ik op Best Kept Secret, waar ik weggeblazen werd door de fantastische St. Vincent en PJ Harvey. Waar een tent op zijn kop stond dankzij de narcopop van Mula B. Waar ik Disclosure ontsnapte bij de Britse arrogantie van Baxter Dury. En waar ik knallend afsloot met Justice en hun waanzinnige lichtshow. Laatstgenoemde was de enige échte headlinershow van het weekend.


In podcast De Machine praten Atze de Vrieze en Malou Miedema nog even na over het festival. En ze werpen daarbij heel even een interessante vraag op: waarom heeft Best Kept Secret eigenlijk überhaupt een hoofdpodium? En inderdaad, de leukste dingen stonden in tenten. Bij de grootste stage heb ik nauwelijks artiesten gezien.


In dezelfde podcast is trouwens aandacht voor setlist.fm, waar mensen setlijsten aanvullen van concerten die ze hebben gezien. Ik bezoek de site regelmatig, want het is een schatkist voor wie vaker naar liveshows gaat en nog eens wil terugkijken wanneer je een bepaalde artiest hebt gezien en wat die toen speelde. Of als je je wil voorbereiden op een komende liveshow. Ik heb me wel eens afgevraagd: wie vult nou al die nummers in - soms zelfs tijdens het concert? De Machine sprak twee fanatieke setlist.fm-gebruikers.



Bij mijn oom en tante op zolder stond een ouderwetse televisie. Zonder afstandsbediening, zenders wisselen deed je met knoppen naast het beeld. Als dat beeld stoorde, gaf je het apparaat een mep. Op deze tv keek ik als kind met mijn neven naar de live action-verfilming van Teenage Mutant Ninja Turtles op VHS. Ik herinner me hoe duister die film was vergeleken met de cartoonserie en hoe eng ik Splinter destijds vond. De rat (een pop van Jim Henson) wordt in de film geketend en gemarteld.


Dit jaar bestaan de Turtles 40 jaar. Ze hebben nauwelijks aan kracht ingeboet. Er verschijnen nog steeds tv-series, actiefiguren, films en comics met Leonardo, Donatello, Raphael en Michelangelo in de hoofdrollen. Ik lees op dit moment The Last Ronin, een geweldige miniserie die zich afspeelt in een toekomst waarin alleen Michelangelo nog leeft. Hij wil wraak op Hiroto, de kleinzoon van Turtles-schurk Shredder. Michelangelo geeft hem namelijk de schuld van de dood van zijn broers.


De comic wordt door fans gezien als een hoogtepunt in de Turtles-geschiedenis. Je snapt het als je het leest. Niet alleen zijn de tekeningen prachtig, het verhaal draagt een emotionele lading die je wellicht niet in een Turtles-comic verwacht. Het verhaal wordt verfilmd en er is een game in ontwikkeling.


De reguliere Teenage Mutant Ninja Turtles-comicserie eindigde recent na 150 delen. Binnenkort verschijnt het eerste deel van een nieuwe hoofdserie, een goed moment voor fans om (opnieuw) in te stappen en tegelijk een groot moment in comic-land. Cowabunga, dudes!


ree


Ruim 293.000 mensen ondertekenden een petitie tegen de btw-verhoging op boeken, magazines en kranten. Die gaan een stuk duurder worden, als het aan het nieuwe kabinet ligt. In het hoofdlijnenakkoord van datzelfde kabinet staat dat leesvaardigheid uiterst belangrijk is. De tegenstrijdigheden van onze nieuwe bestuurders zijn we al bijna gewend. Het circus is de eerste stad nog niet in of de tent staat al in brand.


Ik weet dan ook niet hoeveel zin zo’n petitie heeft, maar ik heb hem toch ondertekend. Zo’n btw-verhoging kan er alleen maar toe leiden dat mensen die weinig lezen een nog hogere drempel over moeten om te beginnen. Mensen zoals ik, die graag lezen, gaan mogelijk gedwongen minderen omdat het niet meer betaalbaar is. Maak van boeken geen luxeproduct, schreven drie mensen uit het boekenvak in de Volkskrant.


Volgens mij zijn boeken voor iedereen en zijn er boeken voor iedereen. Als je geen lezer bent, heb je het juiste boek alleen nog niet gevonden. Daarom vind ik de reclame van de Nederlandse Loterij zo stuitend. In de lollig bedoelde video krijgt een man een boek cadeau voor zijn verjaardag. "Nou, wat een stom cadeau!’, zegt hij. Waarna zij antwoordt: "Echt zo’n boek wat niemand ooit leest." De reclame zegt eigenlijk dat je beter een kraslot kan kopen dan een boek. Mooie les, zo helpen we Nederland vooruit.



Het was WWDC-week, dus Apple kondigde veel nieuwe softwareupdates aan. De focus lag op AI, de afkorting die het bedrijf probeert te claimen als Apple Intelligence. Dat is slim. En niet voor het eerst. Mensen met een iPhone praten niet over hun telefoon, maar over hun iPhone. Mensen praten niet over hun tablet, maar over een iPad. Wie weet of we straks allemaal aan Apple denken als we AI lezen.


Na afloop schoof Apple-baas Tim Cook aan bij Marques Brownlee. Cook krijgt veel ruimte om zonder al te veel doorvragen leeg te lopen, maar het is wel geinig om hem te zien stuntelen als hij zoekt naar woorden om iets positiefs over de Magic Mouse te zeggen. Hij komt uit bij de ergonomie van de muis, wat hij bijna niet kan menen. (Weet wel: ik ben uitgesproken tegenstander van Apples muis en snap werkelijk niet waarom mensen de Magic Mouse gebruiken als je ook een MX Master van Logitech kan kopen.)




In de Volkskrant staat dit weekend een bizar verhaal van journalist Angela Wals. Ze werd door juicekanalen aangewezen als de minnares van Tom Egbers. Er klopte niets van die berichten, maar het kwaad was al geschied. Wals stond uit het niets midden in de belangstelling, werd uitgescholden en uitgelachen. Zelfs de waarheid mocht niet meer baten. Hoe ongefundeerde en ongeïnformeerde informatie een mensenleven kan schaden.



Filmklassieker Seven Samurai bestaat zeventig jaar en ter ere daarvan wordt hij opgepoetst in haarscherp 4K. In de Verenigde Staten verschijnt hij opnieuw in de bioscoop, hopelijk volgen Nederlandse filmhuizen dat voorbeeld. Ik ben sowieso van plan om hem weer eens te kijken. In een recent verschenen nieuwsbrief van (vriend van deze blog) Peter Bogert lees je meer over het belang van Seven Samurai in de wereld van cinema.




Er komt een derde Paddington-film. Dit keer gaat de Britse beer op vakantie naar Peru. Voorgaande delen (vooral deel 2) waren erg leuk en hartverwarmend, dus ik kijk hier ook weer naar uit. De regie is wel in handen van een ander dit keer. Niet Paul King maar Dougal Wilson maakt Paddington in Peru.




De leden van R.E.M. kwamen na 17 jaar bij elkaar, omdat de band werd opgenomen in de Songwriters Hall of Fame. "Bij ons was het één voor allen en allen voor één", zei Michael Stipe tijdens de acceptatiespeech. "We zijn altijd vrienden gebleven." R.E.M. speelde daarna nog eenmaal Losing My Religion (waar bijzonder weinig beelden van op YouTube staan). Aan CBS gaven ze een zeldzaam interview.



Je las mijn weblog van 10 tot en met 16 juni 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

© 2022 Rutger Otto

bottom of page