109. The Great Gatsby
- Rutger
- 13 apr
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 14 apr
I.
The Great Gatsby is honderd jaar oud. Als ik me niet vergis las ik de roman van F. Scott Fitzgerald zo'n twaalf jaar geleden voor het eerst. Sindsdien heb ik het boek een paar herlezen; het staat in verschillende versies in mijn boekenkast. Toen ik 'm in aanloop naar deze verjaardag nog eens oppakte, werd ik opnieuw gegrepen door het verhaal.
Het korte boek zit barstensvol thema’s zoals (onbereikbare) liefde, een geldkloof en (de omgekeerde) Amerikaanse Droom. Omdat de geschiedenis zich nooit herhaalt, maar altijd rijmt, blijft The Great Gatsby relevant. Maar het is voor mij vooral het weergaloze proza van Fitzgerald dat me aan de pagina’s gekluisterd houdt.
Voor wie het niet weet: The Great Gatsby volgt verteller Nick Carraway, die op Long Island komt te wonen naast een mysterieuze rijke man. De buurman, Jay Gatsby, geeft de meest waanzinnige feesten waar de belangrijkste mensen op af komen. Behalve dan degene die Gatsby probeert te bereiken: zijn jeugdliefde Daisy Buchanan.
Het is de manier waarop Fitzgerald die weelde beschrijft en met treffende penseelstreken personages introduceert. Zoals Tom Buchanan, "one of those men who reach such an acute limited excellence at twenty-one that everything afterward savours of anti-climax".
Hoewel het gigantische huis van Gatsby bijna dagelijks vol feestende mensen staat, kent bijna niemand hem. In het begin van het boek is hij een mysterieuze figuur, van wie je soms slechts een glimp te zien krijgt, zoals van het monster in een goede horrorfilm. Op een dag ziet Carraway zijn buurman staan:
"Fifty feet away a figure had emerged from the shadow of my neighbour’s mansion and was standing with his hands in his pockets regarding the silver pepper of the stars. Something in his leisurely movements and the secure position of his feet upon the lawn suggested that it was Mr Gatsby himself, come out to determine what share was his of our local heavens. (…) But I didn’t call to him, for he gave a sudden intimation that he was content to be alone - he stretched out his arms toward the dark water in a curious way, and, far as I was from him, I could have sworn he was trembling. Involuntarily I glanced seaward - and distinguished nothing except a single green light, minute and far away, that might have been the end of a dock. When I looked once more for Gatsby he had vanished, and I was alone again in the unquiet darkness."
Gatsby is een larger than life figuur, die helemaal opgaat in zijn eigen, maakbare wereld. Pas als blijkt dat niet alles te koop is, ontstaan er scheuren en begint de grote tragedie echt.
II.
Ik vond het dit jaar nog een beetje stil op muziekgebied. Tot deze week dan. Een blokje muzieknieuws:
Er verscheen een een werkelijk wonderschoon nieuw nummer van Lana Del Rey: Henry Come On. De single komt van haar tiende album dat eigenlijk in mei zou verschijnen, maar in een (verwijderd) bericht op Instagram liet Del Rey al weten dat ze meer tijd nodig heeft.
Gorillaz heeft een oude liveopname op YouTube gezet. Het gaat om Demon Days Live from the Apollo Theater, Harlem. Ik heb dit optreden (uit 2006) nog ergens liggen op dvd. Nog steeds vind ik Demon Days veruit het beste album van Gorillaz. Mooi aan dit optreden is dat je alleen de silhouetten van de bandleden ziet. De focus ligt op hun geanimeerde alter ego's en de gastmuzikanten (onder anderen MF Doom, De La Soul en Nenah Cherry). Tegen het einde treedt Damon Albarn nog wel even uit de schaduw. Geen toeval dat dit optreden net deze week online verschijnt: met Record Store Day werd de opname op vinyl uitgebracht.
Pulp komt na 24 jaar terug bij elkaar om een nieuw album te maken. De eerste single, Spike Land, is al uit. En de video wekt allerlei foto's van het CD-boekje van de plaat Different Class tot leven met kunstmatige intelligentie. Cocker schrijft: "The weekend I began work on the video was a strange time: I went out of the house & kept expecting weird transformations of the surrounding environment due to the images the computer had been generating. The experience had marked me. I don’t know whether I’ve recovered yet….."
Ze zijn drie jaar weggeweest, maar volgende maand komt Arcade Fire terug met een nieuw album dat Pink Elephant gaat heten. Er is alvast een eerste single: Year of the Snake. Goeie sound hoor
Bon Iver is terug met een nieuw album: SABLE, fABLE. Prachtplaat, ben er meteen aan verslingerd. Kom er misschien volgende week even op terug als hij wat beter is ingedaald.
PS.
Op de Hollywood Forever Cemetery in Los Angeles is een gedenksteen voor David Lynch geplaatst. "Night Blooming Jasmine", staat erop. In een interview met AnOther Magazine haalde de regisseur dat plantje aan. "You know, on a summer's night, maybe more like a spring night, you could drive to certain places and if you smell that night-blooming jasmine, you can almost see Clark Gable or Gloria Swanson", zei hij. "The golden age of Hollywood is still living in some moods here, in the DNA of the city."
Ryan North komt naar Heroes Dutch Comic Con in Utrecht. Ik las zijn webcomicreeks Dinosaur Comics al toen ik een tiener was, inmiddels schrijft hij een geweldige serie Fantastic Four voor Marvel.
Op de website van The Atlantic staat een handig tooltje waarmee schrijvers kunnen checken of Meta hun boeken rooft om AI-modellen te trainen. Britse schrijvers als Richard Osman en Kazuo Ishiguro ondertekenden eind vorige maand al een petitie om het werk van auteurs beter te beschermen. Nu laten ook Nederlandse schrijvers van zich horen.
Een trailer voor Wes Andersons nieuwste film: The Phoenician Scheme. Er is weer een blik bekende acteurs opengetrokken en het ziet er allemaal weer heel Wes Anderson-achtig uit. Ik krijg er geen genoeg van. Volgende maand al in de bioscoop!
Je las weekblog №109, geschreven in de periode van 7 tot en met 13 april 2025. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag in je mailbox te ontvangen.
Comments