144. Kan het opnieuw?

I.

"Ik wil het overdoen", zegt Jay Kelly (gespeeld door George Clooney) in het begin van de gelijknamige film. De acteur heeft net een emotionele scène opgenomen en de regisseur is tevreden. Maar Kelly wil nog een take. "Ik kan beter."

De tragiek van de acteur is dat hij steeds een nieuw personage aanmeet, van wie hij het leven tot in perfectie kan laten vastleggen, terwijl het leven die kansen niet biedt. Je maakt keuzes en je hebt het te doen met de consequenties.

Nadat hij een jeugdvriend tegen het lijf loopt, valt Kelly in een soort persoonlijkheidscrisis. Het dwingt de megaster tot reflectie. Wie ben ik echt? Was mijn carrière het waard? Heb ik de mensen om me heen verwaarloosd? In een opwelling besluit hij zijn dochter achterna te reizen naar Europa en dan meteen een oeuvreprijs op te halen. Zijn entourage gaat met hem mee.

Jay Kelly is de nieuwe film van Noah Baumbach, de regisseur die eerder The Meyerowitz Stories en Marriage Story maakte. Ook in deze film schetst hij een tragikomisch portret van een probleemgeval wiens leven dreigt in te storten.

Op internet lees ik gemengde reacties, maar ik heb er wel van genoten. Adam Sandler speelt een prachtig trieste rol in deze film, als manager van Kelly. Hij cijfert zichzelf weg om de filmster groot te maken en relevant te houden. En nooit krijgt hij de bevestiging waar hij naar verlangt.

En dan die uitspraak van Kelly: "Al mijn herinneringen zijn films". De acteur heeft altijd geleefd voor Hollywood en daardoor is vergeten om ook buiten de studio iets op te bouwen. Als Baumbach een flashback laat zien om Kelly uit te diepen, laat hij hem vanuit de realiteit in een ander decor stappen om naar zijn jongere zelf te kijken. Slim gedaan.

Kelly wordt uiteindelijk getroffen door het inzicht dat voorafgaand aan de film in een citaat van Sylvia Plath wordt beschreven: "It's a hell of a responsibility to be yourself. It's much easier to be somebody else or nobody at all." Dat besef komt voor hem (en ook voor zijn manager) iets te laat.

II.

"Een lettertype is het slachtoffer geworden in de oorlog tegen woke", kopt The New York Times. Begin 2023 werd Times New Roman bij het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken vervangen door Calibri. Want: moderner en beter leesbaar.

Minister Marco Rubio wil er nu weer vanaf. Volgens hem was de overgang naar Calibri "een verspilde stap op het gebied van diversiteit" en oogt het font te informeel. Hij verzoekt overheidsinstanties daarom om Times New Roman weer in te voeren.

Dat is een onzinnige maatregel natuurlijk, van een Amerikaanse minister die betere dingen te doen zou moeten hebben. Maar het leuke van dit relletje is wel dat Calibri hierdoor in het nieuws kwam. Het lettertype is ontworpen door een Nederlander: Lucas de Groot. "In feite is het natuurlijk een heel treurige keuze dat je een lettertype schrapt dat juist voor iedereen toegankelijk en goed leesbaar is", zegt hij tegen het AD. "Maar ik zie het ook als een compliment dat ik blijkbaar iets heb ontworpen dat te toegankelijk is."

Calibri doet het vooral goed op beeldschermen. Beter dan Times New Roman, zegt de ontwerper. Dat lettertype werd in 1931 bedacht voor de Britse krant The Times. Met loden plaatjes werden de letters gedrukt. "Dan is het een mooie letter. Maar digitaal is het niet mooi. Door de kleine voetjes aan de letters plakken ze aan elkaar."

PS.

Je kan altijd nog een lettertype maken van je persoonlijke handschrift (als dat een beetje leesbaar is).

A Charlie Brown Christmas bestaat zestig jaar. Verplichte kost met kerst, vind ik. Op radiozender WBUR werd de jazz-soundtrack van de korte animatiefilm besproken. De top van zender CBS voorspelde een ramp, het werd een kerstklassieker.

Na het spelen van Alan Wake II kijk ik reikhalzend uit naar elke nieuwe game die studio Remedy maakt. Deze week verscheen de eerste trailer voor Control Resonant. Het is een vervolg op Control, wat zich afspeelt rondom een geheime Amerikaanse instantie die paranormale verschijnselen onderzoekt en bestrijdt. In de nieuwe game speel je de broer van het hoofdpersonage uit het eerste deel. "Hou je vast", zegt een stem in de Inception-achtige trailer. "Het wordt gekker." En die muziek!

DJ Premier produceerde drie van de tien nummers op Illmatic, het waanzinnige debuutalbum van Nas. Na ruim drie decennia werken de twee hiphopveteranen weer samen en dat levert het album Light-Years op. Ik houd een zwak voor Nas, zelfs al moet ik 'm nu vaker dan me lief is over crypto's en investeren horen rappen.

Dit is een fijn interview met Leonardo DiCaprio en Paul Thomas Anderson, omdat ze allebei cinefielen zijn en met liefde praten over film die hen inspireerden. Voor de scènes in One Battle After Another waarin DiCaprio hysterische telefoontjes pleegt, keek hij bijvoorbeeld goed naar de rol van Al Pacino in Dog Day Afternoon.

Ik stuitte op deze verzameling van bizarre Victoriaanse kerstkaarten en werd op slag verliefd. Een clubje kaalgeplukte kalkoenen dat een mens de oven in schuift, een pastinaak-man met een hoge hoed op. Geen idee wat er allemaal gebeurt, maar dat is de charme.

David Byrne stelt een afspeellijst samen met kerstmuziek voor mensen die kerstmuziek haten. Met nummers van onder meer Phoebe Bridgers, Willie Nelson en Run-DMC.

Een mooi (visueel) artikel op de Volkskrant over het 'rewilden' van Schotland. Geef de regie wat meer terug aan de natuur. Kunstenaar Rutger Emmelkamp zegt dat het niet neerkomt op de natuur aan haar lot overlaten. "De mens moet de natuur niet overheersen, maar er in harmonie mee samenleven, er een dialoog mee aangaan." Terug met het oerbos, dus. "Wist je dat het Gaelic-alfabet gebaseerd is op boomnamen? A van ailm, iep. B van beith, berk. Enzovoort. Zo belangrijk zijn bomen hier."

Je las blog №144, geschreven in de week van 8 tot en met 14 december 2025. Abonneer je op mijn nieuwsbrief en je ontvangt 'm elke zondag gratis in je mailbox.