top of page

49. Welkom in de griezelvallei



Laten we het maar meteen hebben over Sora, de nieuwe AI-beeldgenerator van OpenAI. We wisten dat video het volgende 'oh mijn god'-moment zou worden op het gebied van generatieve AI, na tekst, plaatjes en geluid. Er wordt al langer mee geëxperimenteerd, maar die eerste AI-video’s waren simpelweg overduidelijk nep en onrealistisch. Zoals deze, waarin iets wat op Will Smith lijkt een bord spaghetti eet.


Sora maakt, als we de makers mogen geloven, binnen een handomdraai verbluffende video’s op basis van een paar regels tekst. Op de site van OpenAI staan alvast tientallen voorbeelden die je de afgelopen dagen vast ook op sociale media hebt gezien. Op het eerste gezicht zijn de beelden verbluffend. Met name de lichteffecten en de resolutie van de video’s.


Als je beter kijkt zie je dat er geen bal van klopt. Nog niet, in elk geval. De eerste Sora-video die ik zag, was van een kat die een vrouw op bed wakker maakt. Kijk je naar de lakens en de vacht van de kat, dan oogt het bizar realistisch. Tot je nog eens kijkt en je ziet dat de kat drie poten heeft en dat er ineens een magische hand door een laken steekt.


Het engste is het filmpje van de jarige oma die bij een taart staat en doet alsof ze kaarsjes uitblaast. Ze lacht hysterisch naar iets buiten beeld, maar op een manier alsof iemand haar met een pistool op de rug dwingt plezier te hebben. Ze zal de kaarsjes nooit uit krijgen. Op de achtergrond zien we een groep mensen onmenselijk gedrag vertonen. Die mensen hebben zojuist voor het eerst handen gekregen en weten niet wat ze ermee moeten doen, las ik ergens online. Je kan er naar blijven kijken.


Iedereen vindt dit eng omdat het er zo zielloos uitziet. Maar het is ook heel knap. Wauw, dat dit kan. Toch is het vooral heel erg eng.


Het lijkt mij bijzonder lastig om op basis van tekstprompts een coherente speelfilm te maken, maar het kan niet lang duren tot de eerste Sora-horrorfilm verschijnt. Dat gebeurt altijd als mensen zonder inspiratie iets nieuws zien en daar snel op willen inhaken. Toen Mickey Mouse en Winnie the Pooh in het publieke domein kwamen, stonden de eerste trashhorrors al klaar (ik heb er een gezien).

Het geluk van de horrormakers is nu dat de beelden van Sora zo vol zijn van het uncanney valley-effect, dat de nachtmerries over elkaar buitelen om zich aan de kijker te presenteren.



 

Je kunt niet anders dan meer respect krijgen voor menselijk vakmanschap als je Het Beest leest. Als je nog eens besluit om een beeldverhaal te lezen, pak dan deze twee delen op. Je krijgt er geen spijt van.


Het Beest is een eerbetoon aan Marsupilami, het bekende gele stripfiguur met de lange staart van maker André Franquin. Hij verscheen voor het eerst in een Robbedoes-avontuur maar kreeg daarna zijn eigen serie komische stripboeken. Het Beest is andere koek, minder komisch en kleurrijk, een stuk rauwer en enorm ontroerend.


Het verhaal gaat over een beest dat in 1955 rondzwerft door Brussel, nadat hij aan stropers ontsnapt die hem willen verkopen. De jonge dierenvriend François vindt het gehavende dier en neemt hem in huis om aan te sterken. Maar ook dat gaat natuurlijk mis. Ondertussen lopen er allerlei verhaallijnen door elkaar. Een leraar (overigens gemodelleerd naar Franquin) neemt de strenge regels van het schoolhoofd niet zo nauw en hij heeft een oogje op de alleenstaande moeder van François. Dan is er nog een crypto-zoöloog die hoopt beroemd te worden met de vondst van het beest. En François zelf heeft dan weer te kampen met pestkoppen op school.


Constant voel je de tijdsperiode waarin Het Beest zich afspeelt. Het zijn de jaren na de oorlog en mensen zijn geliefden kwijtgeraakt. Ze proberen hun levens weer op te pakken en er het beste van te maken, maar kijken elkaar ook wantrouwig aan en steken hun gevoelens niet onder stoelen of banken.


Hoewel het verhaal leest als een spannende film, moet je Het Beest vooral kopen om het tekenwerk. De boeken zijn uitgegeven met luxe hardcovers en in een atypisch, bijna vierkant formaat. In het binnenwerk staan sfeervolle platen die soms hele pagina's beslaan.


Je kijkt je ogen uit, het is fenomenaal. Je baalt als het verhaal voorbij is, al begreep ik van de stripverkoper dat makers Zidrou en Frank Pé zoveel plezier hadden aan het maken van de boeken (en ze hebben er succes mee), dat er mogelijk toch een nieuw deel in het vat zit.



 
PS.

Marvel hervat zijn X-Men-animatieserie uit de jaren negentig vanaf 20 maart op Disney+. Tijdens het kijken van de trailer (die oogt als een dertig jaar oude serie, maar dan modern!) vloog ik bij het horen van de intromuziek direct terug naar mijn jeugd. Misschien is die van X-Men nog wel iconischer dan het intro van de Spider-Man-serie uit 1994.



 

Het wordt sowieso een lekker jaar voor Wolverine. Hugh Jackman haalt zijn klauwen toch weer uit het stof om terug te keren als de superheld in Deadpool & Wolverine. Terwijl Deadpool in onderstaande trailer naast een boekje van Secret Wars ligt, stapt de schaduw van Wolverine het beeld in. De Marvel Cinematic Universe kan deze film wel gebruiken, denk ik. Vanaf juli in de bioscoop.




 

Het Franse dorpje Seine-Port start een War on Phones. Inwoners stemden of smartphones uit de openbare ruimte moest worden verbannen en een kleine meerderheid was voor. Als je de weg kwijt bent, dan vraag je het maar aan iemand. Het klinkt drastischer dan het is, er komen geen straffen of boetes als je toch op je telefoon kijkt. Maar reken wel op verbale aanmoediging van omstanders om het vooral niet te doen.


 

"En waar komt dat geluid dan vandaan, dat whooofffff -whoofff -whoof?" Als tiener was ik gek op hiphop en Eigen Wereld van Opgezwolle geldt nog steeds als buitencategorie in Nederland. Net zoals Vloeistof dat was. Omroep Zwart maakt een podcastserie over de totstandkoming van Eigen Wereld, het album dat de zwanenzang van de rapformatie uit Zwolle bleek. TopNotch-platenbaas interviewde leden Rico, Delic en Sticks en dat levert een interessante, diepe en bij vlagen hilarische documentaire op.


"Ik heb gelukkig de tegenwoordigheid van geest gehad om die tonijnsalade-line eruit te halen", zegt Sticks terugblikkend op een nummer waarin hij zijn rijms fijn als tonijnsalade noemt. "Terwijl, ik maak best wel een goeie tonijnsalade met een beetje mayonaise, een beetje pittige... en dan een appeltje en een uitje en kappertje enzo. Da's best wel een goede tonijnsalade dus ik lieg niet, maar je daar hoef je ook weer niet over te gaan rappen."


Luisteren via Spotify of je favoriete podcast-app.



 

Ik schreef nog twee artikelen over de impact van AI op onze maatschappij. Je leest ze op NU.nl.

 

In maart 2021 legt de getalenteerde Vlaamse muzikant Tamino de laatste hand aan zijn teksten voor zijn tweede album. Samen met een vriend zondert hij zich af in een hutje op de hei aan de rand van een bos. Ze besluiten tijdens hun verblijf niet tegen elkaar te praten. Ze bezoeken een grot, op het veld bouwen ze een man van takken. Een wicker man.


Hij duurt twintig minuten, deze film van Bastiaan Lochs, met wonderschone beelden en het heerlijke geluid van de wind. Het laat zien dat ook het creatieve proces, het vinden van inspiratie, kunst op zichzelf kan zijn. Dat gaat AI niet lukken.



 

Je las mijn weblog van 12 tot en met 18 februari 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

bottom of page